Erişilebilirlik

Irak Savaşı'nın 4. Yıldönümü


Bugün Irak savaşının yıldönümü. 4 yıl önce 20 Mart 2003’te Amerika ve koalisyon ortakları Irak’ı işgal etmiş ve Saddam Hüseyin rejimini devirmişti. Ancak bu kolay zafere, koalisyon askerlerine yönelik olmakla kalmayan, sivilleri de hedef alan direnişçilerin ve terör saldırılarının gölgesi düştü. Bugün Irak mezhep çatışmaları nedeniyle son derece zor günler geçiriyor.

Birçok uzman, savaşın bir hata olduğunu savunurken, bazıları da bugünkü durumdan yönetimin izlediği politikaları sorumlu tutuyor. Brookings Enstitüsü’nden Michael O’Hanlon şunları söylüyor:

"Saddam Hüseyin devrildikten sonra askerlerimizin ne yapacağını gösteren bir plan yoktu. İzlenen politika karmaşıktı, kötü yönlendiriliyordu. Bu yüzden tam bir kaos ortamı doğdu ve 'Iraklıları özgürleştirenler' olmaktan çıktık, imajımız bozuldu."

Irak anayasasının onaylanması ve seçim yapılmasına rağmen saldırganlar istikrarsızlık ortamı yaratmayı ve mezhep çatışmalarını alevlendirmeyi başardı. 2006 Şubat’ında Samara’daki Şiilere ait Askeriye Camiinin bombalanması üzerine çatışmalar, iç savaşa dönüştü. Amerika Savunma Bakanı Robert Gates, durumu şöyle açıklıyor:

"Aslında dört farklı savaşla karşı karşıyayız. Güneyde Şiiler Şiilerle savaşıyor, Bağdat ve çevresinde mezhep çatışmaları var, Baas direnişi devam ediyor ve dördüncü olarak da El Kaide’nin saldırıları sürüyor."
.

Başkan Bush, Ocak ayında, Bağdat’taki şiddet eylemlerini sona erdirmek için çalışan Irak güvenlik güçlerine yardımcı olmak ve milisleri silahsızlandırmak amacıyla Irak’a 20 bin Amerikan askeri daha gönderileceğini açıkladı. Heritage Vakfı uzmanı James Phillips’e göre, bu asker yığma taktiğinin amacı zaman kazanmak:

"Güvenliğin geçici olarak iyileştirilmesi ve mezhep çatışmalarının sona erdirilmesi bile Irak Hükümeti’ne toparlanmak, Sünnilere el uzatmak, direniş hareketinin kökünü kazımak ve Irak’ın çeşitli bölgelerinde oluşan iktidar boşluklarını doldurmak için zaman kazandıracaktır."

Bombalı saldırılar devam ederken birçok kişi, asker sayısını arttırmayı geç atılmış, küçük bir adım olarak görüyor. Brookings Enstitüsü uzmanı Michael O’Hanlon da bu görüşte:

"Savaş dört yıldır, iç savaş da 1 yıldır sürüyor. Bu durumda iyimser olmak çok zor. Birkaç ay denemekten zarar geleceğini düşünmüyorum çünkü uzun zamandır doğru olacağını düşündüğümüz bir yaklaşımı uyguluyor olacağız. Ancak işe yaramaması da mümkün. Bu nedenle asker sayısını geçici olarak arttırırken bir yandan da B planı için hazırlık yapmalıyız."

Michael O’Honlon, bunun Bosna’da uygulanan çözüme benzeyeceğini söylüyor. 1995’te imzalanan Dayton Anlaşması, etnik savaşı sona erdirmişti.

"B planı, Irak’ın bölünmesi olabilir. Evlerini terk eden Iraklılar, daha güvende olacakları bölgelere yerleştirilebilir, petrol paylaşımı konusunda anlaşmaya varılır, küçük bir federal hükümet kurulur ancak bölgeler büyük ölçüde yönetimlerinden kendileri sorumlu olur. Yani, Sünniler, Kürtler ve Şiiler kendi kendilerini yönetir hale gelir."

Son kamuoyu araştırmaları, Irak’ta ölen Amerikalı asker sayısının artması yüzünden bir çok Amerikalının savaşın bir hata olduğunu düşündüğünü gösteriyor. Bu nedenle de askerlerin bir yıl içinde geri dönmesini isteyenlerin oranı artıyor. Kongre’de çoğunluğu elinde bulunduran demokratlar da Başkan Bush’u Irak’tan erken çekilmeye zorlama yolları arıyor.

'Demokratlar Savaşla İlgili Politikaları Etkiledi'

Irak’ta savaşın ilk dört yılı geride kaldı. Amerika’nın savaşla ilgili politikalarında değişiklikler gözlense de, birçok uzmana göre Irak hala istikrarlı bir demokrasi olma hedefinin oldukça uzağında.

Devrim Çubukçu’nun sorularını yanıtlayan Brookings Enstitüsü uzmanlarından Ömer Taşpınar, Kasım ayındaki Kongre seçimlerini Demokratların kazanmasının, savaşla ilgili politikaları etkilediğini söyledi.

Söyleşiye yukarıdaki Windows Media bağlantısından ulaşabilirsiniz.

İlgili bağlantılar

XS
SM
MD
LG