Erişilebilirlik

İngiltere'den Yeni Orta Doğu Politikası


İngiltere Başbakanı Tony Blair Londra’da yaptığı önemli bir politik konuşmasında Orta Doğu’ya yönelik İngiliz ve muhtemelen Batı politikalarında yeni ayarlamalar yapılabileceğinin ipuçlarını verdi.

Başbakan Blair geleneksel olarak her yıl yaptığı önemli konuşmanın bu yılkinde bir “Bütün Orta Doğu poitikasına” ihtiyaç olduğuna işaret etti ve İran ve Suriye ile belli şartlar altında görüşülebileceğini vurgulayarak, yeni bir ortaklık oluşturalabileceğinden söz etti. Tony Blair bununla birlikte bu sözlerinin İran ve Suriye konusunda politika değişikliği olarak algılanmasının yanlış olacağının altını da çizdi. İngiltere Başbakanı, Orta Doğu sorununun kalbinde İsrael-Filistin anlaşmazlığının yattığını ve ardından da Lübnan, Irak ve İran sorunlarının çözümünde de ilerleme sağlanmasının esas olduğunu vurguladı.

Başbakan Blair barışın önüne konulan bariyerlerin, bu sorunların kaynaklarının bir bir bertaraf edilmesiyle ortadan kaldırabileceğini ve dolayısıyla İran ve Suriye’nin uluslararası yükümlülüklerine uymaları halinde bu sürece dahil olabileceklerinin işaretini verdi. Ancak, buna uymaması durumunda İran’ın yalnızlıkla karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu ve Iran’ın, Lübnan’da Hizbullah, Filistin’de Hamas ve Irak’ta Şii milislerin arkasında olduğunu hatırlattı. ‘İran’a stratejik bir seçim önerin: Orta Doğu bariş sürecini kösteklemesin, desteklesin, Irak ve Libnan’da terörizmi desteklemeyi durdursun, ve uluslararası yükümlülüklerini yerine getirsin: O durumda yeni bir ortaklık mimkindir. Yoksa sonuçlarına katlanacaktır ve izole olacaktır,” diyen Blair, “Iran, Amerika’nin İran’da askeri bir çözüm aradığına içten inanıyor. Amerika böyle bir çözüm aramıyor,’ şeklinde konuştu. İngiltere Başbakanı, birçok global sorunun çözümünde Amerika’ya ihtiyacımız var. Bu bir vakadır” diyerek, “11 Eylül, hangi Amerikan başkanı olursa olsun, Amerikan dış politikasını değiştirirdi,” şeklinde konuştu.

Başbakan Blair Irak konusunda da çözümün sadece Irak içinde değil, Irak dışında da yattığını söyleyerek, bu nedenle Irak’ın komşularına gözlerin çevrileceğine işaret etmiş oldu.

Londra’daki gözlemciler, Başbakan Blair’in sözlerinin bir politika değişikliğinden ziyade, İngiltere yönetiminin Orta Doğu konusunda yeni fikirleri ve yaklaşımları tartışmaya açtığını ve bunun Waşington’daki yaklaşımla eşzamana rastladığına dikkat çekiyorlar. Gözlemciler. Bununla birlikte, Tahran ve Şam’ın bu yeni yaklaşıma beklenen pozitif bir cevap verip vermeyeceğinin beklenerek görülmesi gerektiğine işaret ediyorlar. Çeşitli Suriyeli büyükelçiler Blair’in konuşmasına halihazırda olumlu reaksiyon gösterirken, Başbakan Blair’in konuşmasında daha çok İran’ı suçlayan sözleri ve Suriye konusundaki suskunluğu ile Şam ile daha yakın ilişkiler konusunda kapıyı ardına kadar açmış olduğuna işaret ediyorlar. Başbakan Blair, bu yakınlarda özel temsilcisini Şam’a göndermişti. Bu açıdan Londra’nın sözkonusu yeni yaklaşımı, Şam ile diplomatik kanalları açık bırakan Ankara’nın politikası ile bir paralellik yaratabilecek.

XS
SM
MD
LG