Güney Kafkasya ile Avrupa Birliği arasındaki ilişkiler ve bu ilişkilere çerçeve oluşturacak Avrupa Komşuluk Politikası, Brüksel ve Sofya merkezli bir toplantıda ele alındı.
Avrupa Birliği Dış İlişkiler Komisyonu tarafından Brüksel ve Sofya'da ortaklaşa düzenlenen bir toplantıda, Birliğin Güney Kafkasya'ya yönelik "Avrupa Komşuluk Politikası" değerlendirildi. Çeşitli ülkelerden sadece davetli gazetecilerin katıldığı toplantıda, Avrupa Birliği'nin Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'a yönelik politikaları tartışmaya açıldı.
Toplantı, Avrupa Birliği Troika'sının sözkonusu üç Kafkasya ülkesine yaptığı geziyle aynı zamana rastlarken, Birlik, her üç ülkeyle ayrı ayrı tamamlanan "Eylem Planları"nı, sözkonusu ülke dışişleri bakanlarının AB'ye gelecek ay yapacakları ziyaret sırasında yürürlüğe koyacak.
Bu ise, Avrupa Birliği ile bölge ülkeleri arasında yeni bir dönemin başlangıcına işaret edecek.
Bu yeni dönemde, AB'nin Kafkasya bölgesiyle ilişkilerinin nasıl bir seyir izleyeceği ve AB'nin bölgede daha aktif bir rol alıp almayacağı ise merak konusu.
Konuyu kendisine sorduğumuz, AB Dış İlişkiler Temsilcisi Benito Ferrero-Waldner'in sözcüsü Emma Udwin, bu konuda Avrupa Birliği'nin çok aktif bir rol almayacağının sinyallerini verdi. Udwin, "Avrupa Birliği bölgede destekleyici bir rol oynayacaktır. Bu konuda, özellikle, [Karabağ] çatışmaların çözümü açısından asıl fonksiyon Minsk grubu tarafından yürütülmektedir," dedi.
Udwin, "Avrupa Komşuluk Politikasının Güney Kafkasya bölgesi için ne anlama geldiği ve bunun Kafkasya ülkelerine, "sizi AB'ye hiçbir zaman üye olarak almayacağız, ama AB'nin dış sınırlarında da bir problem istemiyoruz. Komşuluk politikası, işte bunu sağlamanın araçlarından biridir,' demek mi olduğu" yolundaki sorumuza, "Avrupa Komşuluk Politikası, AB'ye katılım hakkında hiçbir şey söylemiyor. Bu politika sadece, hemen dış sınırlarımızdaki bizimle ilişki geliştirmek isteyen ülkelerle önceliklerini sıralayan bir politika dizisidir," şeklinde cevap verdi.
Aynı soruyu yönelttiğimiz AB'nin Bulgaristan'daki delegasyonu başkatibi Fernando Poz Canto ise, "Bu haklı bir soru, ancak Avrupa Birliği'nin etrafında bir refah bölgesi yaratmanın yanlış birşey olduğunu düşünmüyoruz," ifadesini kullandı. Poz Canto, AB'nin ayrıca bölge konusunda NATO, ya da başka bir girişimle rekabet halinde olmadığını, tamamlayıcı rol oynamak istediği"ni sözlerine ekledi.
Ancak, Avrupa Komşuluk Politikasının, Güney Kafkasya bölgesi için ne getireceği açık olmadığı gibi, Kafkasya halklarının bu politika ve işbirliğinden haberli oldukları şüpheli. Ayrıca, AB'nin bölgeye ilgisinin, Azerbaycan gibi ülkelerdeki enerji kaynaklarının geliştirilmesinden sonra arttığı eleştirileri bulunuyor. Kendileriyle görüştüğümüz, Azeri, Ermeni ve Gürcü gazeteciler, iç kamuoylarının Avrupa Komşuluk Politikasının ne olduğundan bile haberdar olmadıklarını vurguladılar. Sözkonusu gazetecilerden birisi, bu politikanın "bölge ülkelerindeki bazı rejimlerin antidemokratik uygulamalarını meşru kılar bir niteliği bile olduğu"nu, ve komşuluk politikasının, mesela, medya özgürlükleri konusunda hiçbir düzenleme ve yaptırım öngörmediğini iddia etti. Ermeni bir gözlemci ise, komşuluk politikasının, bölgede daha çok tecrit edilmiş Ermenistan'ın çıkarlarına uygun düştüğünü ifade ederken, Gürcü bir uzman, demokratik kurumsallaşmanın gelişmesi yönünde tecrübe paylaşımı açısından Avrupa Komşuluk Politikasının yararlı olabileceğini söylerken, bununla birlikte, bu politikanın hiçbir maddi yardım ve katkı öngörmediğini, Gürcistan'a daha somut ve elle tutulur yardımı ve her türlü desteği Amerika'nın sağladığına işaret etti .Sözkonusu uzmanlar, ayrıca, Avrupa Komşuluk Politikasının, bölgedeki dondurulmuş çatışmaların çözümü açısından hiçbir fonksiyona sahip olmadığının altını çizdiler.
Avrupa Birliği'nin ise, daha çok geri planda kalarak yürütmeyi planladığı ve daha önce büyük ölçüde başarısız olmuş proje-temelli yardım politikası TACIS'in yerine geçecek Avrupa Komşuluk Politikası'nın ne derecede başarılı olacağı teste açık bulunuyor.
Avrupa Birliği Dış İlişkiler Komisyonu tarafından Brüksel ve Sofya'da ortaklaşa düzenlenen bir toplantıda, Birliğin Güney Kafkasya'ya yönelik "Avrupa Komşuluk Politikası" değerlendirildi. Çeşitli ülkelerden sadece davetli gazetecilerin katıldığı toplantıda, Avrupa Birliği'nin Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'a yönelik politikaları tartışmaya açıldı.
Toplantı, Avrupa Birliği Troika'sının sözkonusu üç Kafkasya ülkesine yaptığı geziyle aynı zamana rastlarken, Birlik, her üç ülkeyle ayrı ayrı tamamlanan "Eylem Planları"nı, sözkonusu ülke dışişleri bakanlarının AB'ye gelecek ay yapacakları ziyaret sırasında yürürlüğe koyacak.
Bu ise, Avrupa Birliği ile bölge ülkeleri arasında yeni bir dönemin başlangıcına işaret edecek.
Bu yeni dönemde, AB'nin Kafkasya bölgesiyle ilişkilerinin nasıl bir seyir izleyeceği ve AB'nin bölgede daha aktif bir rol alıp almayacağı ise merak konusu.
Konuyu kendisine sorduğumuz, AB Dış İlişkiler Temsilcisi Benito Ferrero-Waldner'in sözcüsü Emma Udwin, bu konuda Avrupa Birliği'nin çok aktif bir rol almayacağının sinyallerini verdi. Udwin, "Avrupa Birliği bölgede destekleyici bir rol oynayacaktır. Bu konuda, özellikle, [Karabağ] çatışmaların çözümü açısından asıl fonksiyon Minsk grubu tarafından yürütülmektedir," dedi.
Udwin, "Avrupa Komşuluk Politikasının Güney Kafkasya bölgesi için ne anlama geldiği ve bunun Kafkasya ülkelerine, "sizi AB'ye hiçbir zaman üye olarak almayacağız, ama AB'nin dış sınırlarında da bir problem istemiyoruz. Komşuluk politikası, işte bunu sağlamanın araçlarından biridir,' demek mi olduğu" yolundaki sorumuza, "Avrupa Komşuluk Politikası, AB'ye katılım hakkında hiçbir şey söylemiyor. Bu politika sadece, hemen dış sınırlarımızdaki bizimle ilişki geliştirmek isteyen ülkelerle önceliklerini sıralayan bir politika dizisidir," şeklinde cevap verdi.
Aynı soruyu yönelttiğimiz AB'nin Bulgaristan'daki delegasyonu başkatibi Fernando Poz Canto ise, "Bu haklı bir soru, ancak Avrupa Birliği'nin etrafında bir refah bölgesi yaratmanın yanlış birşey olduğunu düşünmüyoruz," ifadesini kullandı. Poz Canto, AB'nin ayrıca bölge konusunda NATO, ya da başka bir girişimle rekabet halinde olmadığını, tamamlayıcı rol oynamak istediği"ni sözlerine ekledi.
Ancak, Avrupa Komşuluk Politikasının, Güney Kafkasya bölgesi için ne getireceği açık olmadığı gibi, Kafkasya halklarının bu politika ve işbirliğinden haberli oldukları şüpheli. Ayrıca, AB'nin bölgeye ilgisinin, Azerbaycan gibi ülkelerdeki enerji kaynaklarının geliştirilmesinden sonra arttığı eleştirileri bulunuyor. Kendileriyle görüştüğümüz, Azeri, Ermeni ve Gürcü gazeteciler, iç kamuoylarının Avrupa Komşuluk Politikasının ne olduğundan bile haberdar olmadıklarını vurguladılar. Sözkonusu gazetecilerden birisi, bu politikanın "bölge ülkelerindeki bazı rejimlerin antidemokratik uygulamalarını meşru kılar bir niteliği bile olduğu"nu, ve komşuluk politikasının, mesela, medya özgürlükleri konusunda hiçbir düzenleme ve yaptırım öngörmediğini iddia etti. Ermeni bir gözlemci ise, komşuluk politikasının, bölgede daha çok tecrit edilmiş Ermenistan'ın çıkarlarına uygun düştüğünü ifade ederken, Gürcü bir uzman, demokratik kurumsallaşmanın gelişmesi yönünde tecrübe paylaşımı açısından Avrupa Komşuluk Politikasının yararlı olabileceğini söylerken, bununla birlikte, bu politikanın hiçbir maddi yardım ve katkı öngörmediğini, Gürcistan'a daha somut ve elle tutulur yardımı ve her türlü desteği Amerika'nın sağladığına işaret etti .Sözkonusu uzmanlar, ayrıca, Avrupa Komşuluk Politikasının, bölgedeki dondurulmuş çatışmaların çözümü açısından hiçbir fonksiyona sahip olmadığının altını çizdiler.
Avrupa Birliği'nin ise, daha çok geri planda kalarak yürütmeyi planladığı ve daha önce büyük ölçüde başarısız olmuş proje-temelli yardım politikası TACIS'in yerine geçecek Avrupa Komşuluk Politikası'nın ne derecede başarılı olacağı teste açık bulunuyor.