Washington’daki Wilson Merkezi adlı düşünce kuruluşunda “Amerika, Türkiye, ve Büyük Ortadoğu’da Stratejik Gelişmeler” başlıklı bir konferans düzenlendi. Oturumda, Uluslararası Güvenlik ve Dış Politika uzmanı İan Lesser, Türk – Amerikan ilişkilerini değerlendirdi. Toplantıyı Barış Ornarlı izledi.
"Amerika, Türkiye, ve Büyük Ortadoğu’da Stratejik Gelişmeler” başlıklı oturumda, İan Lesser Ortadoğu’da yaşanan değişikliklerin Türk – Amerikan ilişkilerine nasıl yansıdığını değerlendirdi.
Lesser, konuşmasının açılışında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanlarından Profesör Ahmet Davutoğlu’nun “Stratejik Derinlik” başlıklı kitabına işaret ederek, Türkiye’nin geleneksel dış politikasında değişikliğe gittiğini belirtti. Lesser, Türkiye’nin bölge ülkeleriyle ilişkilerini yeniden değerlendirdiğini; dış politikadaki açılımlarını çeşitlendirdiğini ileri sürdü. Lesser, bu politikanın bazen Amerika’nın veya diğer ülkelerin tercihleriyle uyuşmadığını belirterek, geçen ay sürgündeki bir Hamas liderinin Ankara’da kabul edilmesini örnek gösterdi.
Lesser, bölgedeki gelişmelerin Türk – Amerikan ilişkilerine nasıl yansıdığını özetledi.
Amerikalı uzman, Irak savaşının, Türk – Amerikan ilişkilerini değiştirmekten ziyade, iki ülke arasında zaten var olan sorunları ortaya çıkardığını belirtti. Lesser, “Irak Savaşının Türk – Amerikan ilişkilerindeki temel sorun olduğunu unutmamak gerekir” dedi.
Lesser, Kuzey Irak’ta bir Kürt devleti kurulması ihtimalinden duyulan kaygının giderek azaldığı izlenimini ediğini belirterek, Türklerin böyle bir senaryo karşısında kendi çıkarları doğrultusunda ve bölgesel gerçekler ışığında bir karar alacağını söyledi. Lesser, askeri müdahalenin otomatik olmadığını düşündüğünü belirtti.
Türkiye’yle Amerika arasında, Irak bağlamında yaşanan en büyük sorunun PKK’nın Kuzey Irak’taki varlığından kaynaklandığını söyleyen Lesser, Amerika’nın PKK terör örgütüne müdahale etmemiş olmasının Türkiye’de sert bir şekilde eleştirildiğini vurguladı.
İan Lesser, Türkiye’nin PKK konusunda Amerika’dan beklentisinin anlayışla karşılandığını; ancak, Amerika’nın Irak’taki direnişle mücadelesi nedeniyle PKK’ya kaynak ayıramadığını belirtti.
Lesser, Amerikan birliklerinin nispeten sakin olan Kuzey bölgelerinde yeni bir sorun edinmek konusunda isteksiz olduklarını dile getirdi.
Bu bağlamda, Ankara’nın Şam’la iyi ilişkiler içinde olduğunu belirten Lesser, Türkiye’nin Suriye’ye Irak sınırını daha iyi muhafaza etmesi ve yabancı militanların Irak’a geçişlerini engellemesi konusunda baskı yapabileceğini belirtti; bunun karşılığında da, Amerika’nın PKK militanlarına karşı adım atabileceğini söyledi. Ancak, İan Lesser, Amerikan hükümetinde böyle bir öngörü olmadığını da sözlerine ekledi.
Amerikaılı uzman İran meselesinin de ikili ilişkilerde sınav oluşturacağını söyledi.
Lesser, Türkiye’nin İran konusunda Avrupalılar gibi düşündüğünü; sorunun diplomatik yollarla giderilmesini istediğini vurguladı.
İan Lesser, Türkiye’nin de İran’ın nükleer silah edinmesinden kaygı duyduğunu; Amerika’yla Türkiye’nin bu konudaki görüşlerinin örtüştüğünü söyledi. Lesser, bu konuda ikili ilişkilerde sorun yaşanmasını beklemediğini dile getirdi.
Ortadoğu sorununa da değinen İan Lesser, Türkiye’nin kendisini İsrail’le Filistin arasında arabulucu olarak gördüğünü hatırlattı. Amerikalı uzman, işte bu nedenle, Hamas’ın sürgündeki liderlerinden Halid Meşal’in Ankara’da kabul edildiğini söyledi. Lesser, bunun Washington’u rahatsız ettiğini kaydetti.
Wilson Merkezi uzmanı İan Lesser, Türkiye’nin Amerika’dan PKK konusunda adım atmasını beklediği bir sırada Hamas yetkilisini Ankara’da kabul etmesinin ters etki yaptığını söyledi.
İan Lesser, ikili ilişkilerin düzeltilmesi için, heri iki tarafın da yapabileceği şeyler olduğunu belirtti. Uzman, Amerika’nın PKK ve Kıbrıs konularında girişimlerde bulunarak ikili ilişkilerin olumlu bir seyre girmesini sağlayabileceğini hatırlattı.
Wilson Merkezi uzmanı İan Lesser, Türkiye’nin Amerikan aleyhtarlığının dizginlenmesi için girişimlerde bulunabileceğini vurguladı.
İan Lesser, örneğin, “Kurtlar Vadisi – Irak” filminin, Türkiye’nin imajına büyük zarar veren “Gece Yarısı Ekspresi” filminden daha kötü olmadığını söyledi; ancak, Türk yetkililerin aşırı Amerikan aleyhtarlığına karşı bir açıklamada bulunabileceklerini kaydetti.
Amerikalı uzman, Türkiye’yle Amerika’nın, ilişkilerinde, PKK ve İran konularında sınav vermesi gerekeceğini söyledi.
"Amerika, Türkiye, ve Büyük Ortadoğu’da Stratejik Gelişmeler” başlıklı oturumda, İan Lesser Ortadoğu’da yaşanan değişikliklerin Türk – Amerikan ilişkilerine nasıl yansıdığını değerlendirdi.
Lesser, konuşmasının açılışında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanlarından Profesör Ahmet Davutoğlu’nun “Stratejik Derinlik” başlıklı kitabına işaret ederek, Türkiye’nin geleneksel dış politikasında değişikliğe gittiğini belirtti. Lesser, Türkiye’nin bölge ülkeleriyle ilişkilerini yeniden değerlendirdiğini; dış politikadaki açılımlarını çeşitlendirdiğini ileri sürdü. Lesser, bu politikanın bazen Amerika’nın veya diğer ülkelerin tercihleriyle uyuşmadığını belirterek, geçen ay sürgündeki bir Hamas liderinin Ankara’da kabul edilmesini örnek gösterdi.
Lesser, bölgedeki gelişmelerin Türk – Amerikan ilişkilerine nasıl yansıdığını özetledi.
Amerikalı uzman, Irak savaşının, Türk – Amerikan ilişkilerini değiştirmekten ziyade, iki ülke arasında zaten var olan sorunları ortaya çıkardığını belirtti. Lesser, “Irak Savaşının Türk – Amerikan ilişkilerindeki temel sorun olduğunu unutmamak gerekir” dedi.
Lesser, Kuzey Irak’ta bir Kürt devleti kurulması ihtimalinden duyulan kaygının giderek azaldığı izlenimini ediğini belirterek, Türklerin böyle bir senaryo karşısında kendi çıkarları doğrultusunda ve bölgesel gerçekler ışığında bir karar alacağını söyledi. Lesser, askeri müdahalenin otomatik olmadığını düşündüğünü belirtti.
Türkiye’yle Amerika arasında, Irak bağlamında yaşanan en büyük sorunun PKK’nın Kuzey Irak’taki varlığından kaynaklandığını söyleyen Lesser, Amerika’nın PKK terör örgütüne müdahale etmemiş olmasının Türkiye’de sert bir şekilde eleştirildiğini vurguladı.
İan Lesser, Türkiye’nin PKK konusunda Amerika’dan beklentisinin anlayışla karşılandığını; ancak, Amerika’nın Irak’taki direnişle mücadelesi nedeniyle PKK’ya kaynak ayıramadığını belirtti.
Lesser, Amerikan birliklerinin nispeten sakin olan Kuzey bölgelerinde yeni bir sorun edinmek konusunda isteksiz olduklarını dile getirdi.
Bu bağlamda, Ankara’nın Şam’la iyi ilişkiler içinde olduğunu belirten Lesser, Türkiye’nin Suriye’ye Irak sınırını daha iyi muhafaza etmesi ve yabancı militanların Irak’a geçişlerini engellemesi konusunda baskı yapabileceğini belirtti; bunun karşılığında da, Amerika’nın PKK militanlarına karşı adım atabileceğini söyledi. Ancak, İan Lesser, Amerikan hükümetinde böyle bir öngörü olmadığını da sözlerine ekledi.
Amerikaılı uzman İran meselesinin de ikili ilişkilerde sınav oluşturacağını söyledi.
Lesser, Türkiye’nin İran konusunda Avrupalılar gibi düşündüğünü; sorunun diplomatik yollarla giderilmesini istediğini vurguladı.
İan Lesser, Türkiye’nin de İran’ın nükleer silah edinmesinden kaygı duyduğunu; Amerika’yla Türkiye’nin bu konudaki görüşlerinin örtüştüğünü söyledi. Lesser, bu konuda ikili ilişkilerde sorun yaşanmasını beklemediğini dile getirdi.
Ortadoğu sorununa da değinen İan Lesser, Türkiye’nin kendisini İsrail’le Filistin arasında arabulucu olarak gördüğünü hatırlattı. Amerikalı uzman, işte bu nedenle, Hamas’ın sürgündeki liderlerinden Halid Meşal’in Ankara’da kabul edildiğini söyledi. Lesser, bunun Washington’u rahatsız ettiğini kaydetti.
Wilson Merkezi uzmanı İan Lesser, Türkiye’nin Amerika’dan PKK konusunda adım atmasını beklediği bir sırada Hamas yetkilisini Ankara’da kabul etmesinin ters etki yaptığını söyledi.
İan Lesser, ikili ilişkilerin düzeltilmesi için, heri iki tarafın da yapabileceği şeyler olduğunu belirtti. Uzman, Amerika’nın PKK ve Kıbrıs konularında girişimlerde bulunarak ikili ilişkilerin olumlu bir seyre girmesini sağlayabileceğini hatırlattı.
Wilson Merkezi uzmanı İan Lesser, Türkiye’nin Amerikan aleyhtarlığının dizginlenmesi için girişimlerde bulunabileceğini vurguladı.
İan Lesser, örneğin, “Kurtlar Vadisi – Irak” filminin, Türkiye’nin imajına büyük zarar veren “Gece Yarısı Ekspresi” filminden daha kötü olmadığını söyledi; ancak, Türk yetkililerin aşırı Amerikan aleyhtarlığına karşı bir açıklamada bulunabileceklerini kaydetti.
Amerikalı uzman, Türkiye’yle Amerika’nın, ilişkilerinde, PKK ve İran konularında sınav vermesi gerekeceğini söyledi.