Erişilebilirlik

2005'te Öne Çıkan Haberler


Doğal felaketler bu yıla damgasını vurdu. Doğa olayları, Hint Okyanusu kıyılarından Güney Asya köylerine kadar çok geniş bir bölgede trajik bir yıkıma neden oldu, tüm dünya yardım için elele verdi.

Tsunami Felaketi

Yılın başında Hint Okyanusu kıyılarındaki yerleşim bölgeleri tsunami felaketiyle neredeyse haritadan silindi, 200 binden fazla kişi öldü, binlerce kişi dalgalara karışıp kayboldu, milyonlarca kişi evini barkını, malını mülkünü kaybetti. Binlerce uluslar arası yardım görevlisi tsunamiden kurtulanlara yiyecek, içecek ve çadır götürdü, salgın hastalığa karşı önlemler aldı. Birleşmiş Milletler’in öncülüğünde 40 kadar ülke, bölgeye yardım malzemesi yağdırdı, milyonlarca kişi, benzeri görülmemiş bir yardım kampanyası çerçevesinde felaketzedelere milyonlarca dolar bağışta bulundu.

Kasırgalar

2005’te Batı Yarıküre de tarihinin en yoğun ve yıkıcı kasırga mevsimini yaşadı. Orta Amerika, Meksika ve Amerika Birleşik Devletleri’nde kasırgalar mal ve can kaybına yol açtı. Ancak hiçbiri, Amerika’nın Meksika Körfezi kıyılarını vuran Katrina kasırgası kadar korkunç değildi. Katrina yüzünden en az bin kişi hayatını kaybetti, New Orleans kenti yaşanmaz hale geldi. Felaketzedelerin aç susuz mahsur kalmasını gözler önüne seren görüntüler ve yardım çalışmalarının yavaşlığı, dünyaya bir Amerikan kentinde bunların nasıl olabildiği sorusunu sordurdu.

Yeniden yapılanmanın yıllar sürmesi ve Katrina’nın Amerikan tarihinin en pahalı doğal felaketi olması bekleniyor. New Orleans yetkilileri, kentin yarım milyonluk nüfusunun büyük bölümünün geri dönmeyeceğinden korkuyor. Güney Asya’nın bazı bölgelerini yerle bir eden deprem yüzünden evsiz kalan üç milyon kişi için de en önemli konu hayatta kalabilmekti. Yüz yıldır Pakistan’ın yaşadığı en şiddetli deprem olan bu doğal felakette 70 bin kişi öldü, binlerce kişi yaralandı. Tsunaminin aksine, hava koşulları ve depremin dağlık bir bölgede olması yüzünden yardım çalışmaları zor oldu ve gecikti. Ücra köylerdeki binlerce ağır yaralıya birkaç hafta yardım ulaştırılamadı.

Terörizm

Dünyanın öteki bölgeleriyse terörizmden zarar gördü. Mısır, Rusya ve Ürdün de teröre hedef oldu. 7 Temmuz sabahı Londra metrosunda ve bir otobüste bombalar patladı. Metrodaki üç bomba, 50’şer saniye arayla patlarken, dördüncü bomba bir saat sonra iki katlı bir otobüsü havaya uçurdu. Saldırılarda 56 kişi öldü, 700 kişi yaralandı ve bunlar, Londra’da İkinci Dünya Savaşı’ndan buyana yaşanan en büyük ve en çok can kaybına yol açan saldırılar oldu.

Suriye Lübnan'dan Çekildi

2005’te Lübnan’daki terörist saldırı, Ortadoğu’da siyasi dengeleri değiştirdi. Lübnan’ın eski başbakanı Refik Hariri, Şubat’ta bir suikaste kurban gitti. Saldırıda, Hariri’yle birlikte 20 kişi öldü. Bu, dikkatleri Suriye’ye çevirdi ve Birleşmiş Milletler’in soruşturması da cinayetten Suriye’nin sorumlu olduğunu kanıtladı. Beyrut’ta gösteriler ve Şam hükümetine Lübnan’daki askerlerini çekme çağrısı yapıldı. Uluslar arası baskılar sayesinde Şam’ın en son askerini de Nisan ayında çekmesi, Suriye’nin Lübnan’da 30 yıldır süren varlığını sona erdirdi.

Ortadoğu Sorunu

Bu yıl, Gazze’de İsrail bayrağının indirilmesiyle bu Filistin toprağında 38 yıldır süren İsrail işgali sona erdi. İsrail hükümetinin barış sürecini canlandırma çabası çerçevesinde dokuz binden fazla yahudi yerleşimci Gazze ve Batı Şeria’daki evlerinden çıkarıldı.

Irak'ta Şiddet ve Seçimler

Yıl boyunca Ortadoğu’daki en önemli haberler kuşkusuz Irak’la ilgiliydi. Şiddetin devam etmesine rağmen, Irak’ta geçici meclis seçildi ve anayasa taslağı hazırladı. Bazı siyasi çekişmeler ve engeller aşıldıktan sonra Irak halkı, Ekim ayında yapılan referandumda anayasayı onayladı. Irak’ta bir yıldır devam eden siyasi sürecin son olayı, kalıcı meclisin seçildiği Aralık seçimleri oldu. Irak’taki siyasi gelişmelere rağmen, isyancıların saldırıları ve asker ölümlerinin artması yüzünden Başkan Bush’un halktan gördüğü destek azaldı.

Amerika'da Cumhuriyetçi Parti Zor Durumda

Bir yıl önce ikinci dönem için seçimi kazanan Bush, siyasi sermayesini tüketmiş görünüyor. Savaşa muhalefetin güçlenmesi, federal hükümetin Katrina kasırgasında yetersiz kalması, bir Beyaz Saray danışmanının suçlanması, Cumhuriyetçi Parti içindeki skandallar, Bush’un onay oranını başkanlığının en düşük seviyesine indirdi ve ikinci dönem programını zora soktu.

Yeni Papa

2005’te Vatikan da değişti. İnsan hakları ve barış savunucusu olarak tanımlanan ve 20’nci yüzyılın en önemli kişilerinden biri sayılan Papa İkinci John Paul öldü, yerini 78 yaşındaki Kardinal Joseph Ratzinger aldı. Papa 16’ncı Benedict olarak göreve başlayan Ratzinger, son 300 yılın en yaşlı papası oldu.

XS
SM
MD
LG