Erişilebilirlik

Katılım Belgesinin Ayrıntıları Netleşiyor


Avrupa Birliği Komisyonu tarafından 9 Kasım’da yayımlanacak olan ve Türkiye açısından yol haritası niteliği taşıyan Katılım Ortaklığı Belgesi (KOB), uzun mesafeli engelli koşuyu andırıyor. Ankara, belgede yer alan yaklaşık 150 adet siyasi ve ekonomik nitelikteki talepte en fazla iki yıl içinde Brüksel’i tatmin edici ilerleme kaydetmek zorunda. Üçüncüsü yayımlanacak olan belge konusunda Türkiye, geçmişteki belgelere göre daha hassas davranmak zorunda. Bunun nedeni ise müzakere sürecinin başlamış olması.

2001 ve 2003’te yayımlanan KOB’lara yönelik olarak Brüksel’in gösterdiği esnek tavrın, bu belge için gösterilmemesi riski bulunuyor. Türkiye’nin işkence, sivil-ordu ilişkisi, kadın hakları ve dinsel özgürlükler gibi alanlarda ilerleme kaydetmemesi ve bunun bir kaç İlerleme Raporu’na konu olması halinde müzakerelerin olumsuz etkilenme olasılığı bulunuyor. Bunun başlıca nedenini ise talepleri karşılamamanın süreci baltalamak isteyen ülkeler tarafından “sürekli ihlal” olarak yorumlanma riskinin bulunması oluşturuyor. Müzakere Çerçevesi’nde de “sürekli ihlal” durumunda müzakerelerin askıya alınabileceği net bir şekilde dile getiriliyor.

Taslak belgede bir önceki yıla göre en önemli söylem değişikliği ise Kıbrıs’ta yaşanıyor. Önceki belgede sadece çözüme atıf yapan AB, bu kez Türkiye’den Ek Protokol’ü Kıbrıs’ı da içine alacak şekilde uygulamasını istiyor. Belgede “Türkiye ile aralarında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin de bulunduğu tüm AB üyeleri arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik adımları atın” deniliyor. AB üyelerinin uluslararası örgütlere üyeliğinin engellenmemesi ise taslak metinde yer almıyor. Rumlar bu unsuru belgeye sokturmak için çalışıyor.

Gayrımüslim azınlıkların zorluklarını giderecek bir yasanın devereye girmesini de isteyen AB, bu kesime ait mallara el koyulması ve bunların satılması uygulamasına bir an önce son verilmesini talep ediyor. Türkçe dışındaki dillerin öğretilmesini desteklemek amacıyla uygun önlemler alınması, Güneydoğu’da koruculuk sistemine son verilip bölgenin mayınlardan temizlenmesi talebi de yenilikler arasında yer alıyor. Seçim barajı ve parti kapatma konularında AB uygulamalarının örnek alınması, milletvekillerinin dokunulmazlıklarının daraltılması ve partilerin finansmanının Birlik standartlarına çekilmesi, savunma politikalarına ve buna bağlı harcamalara Meclis denetimi getirilmesi de diğer istekler arasında yer alıyor.

Yıllardır çeşitli belgelerde dile getirilen diğer konuların başını ise işkence ve kötü muamele çekiyor. Avrupa Birliği bu konuda belirlenen sıfır hoşgörü politikası bağlamında alınan önlemlerin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kararlarına uyumlu bir şekilde uygulanmasının sağlanması isteniyor.

İnsan hakları ve temel özgürlüklerden tüm bireylerin yararlanmasının sağlanması, sadece düşüncelerini ifade etmeleri nedeniyle ceza almış kişilerin durumlarının düzeltilmesi, namus cinayetleri dahil olmak üzere kadına yönelik her türlü şiddetin önlenmesi de belgenin siyasi bölümünün diğer unsurlarını oluşturuyor.

XS
SM
MD
LG