Türkiye tarama sürecinde ikinci adımı bugün, “Eğitim ve Kültür” başlığında gerçekleştirilecek olan tanıtıcı tarama toplantısıyla atıyor. Bu iki alan “hassas” olmaları nedeniyle Avrupa Birliği çapındaki uygulamalar ulusal uygulamaların gölgesinde kalıyor. Başka bir deyişle bu alandaki yetki öncelikle ulusal makamlara ait. Bu nedenle de Avrupa Birliği’nin eğitim ve kültür alanındaki müktesebatı oldukça sınırlı. Türkiye, bu başlıkta Avrupa Birliği’ne uyum sağlayabilmek için her şeyden önce Birlik tarafından fon aktarılan programlara katılım şartlarını yerine getirmek durumunda kalacak. Avrupa Birliği’nin bu iki alandaki önceliklerini ise ortak bir kültür alanı yaratılması ve eğitimde standartların yükseltilmesi oluşturuyor.
Atılan adımlara karşın Avrupa Birliği, Türkiye’deki eğitim uygulamalarında eksikler görüyor. Avrupa Birliği’nin en önemli eleştirisini bütçeden eğitime ayrılan payın düşük olması oluşturuyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki kız – erkek öğrenci oranlamsında kızlar aleyhine olan tablo da Ankara’nın eleştirildiği alanlardan birini oluşturuyor. Avrupa Birliği, Yüksek Öğretim Kurumu’nun merkeziyetçi yapısının üniversitelerin yeterli düzeyde akademik, idari ve mali otonomiye sahip olmalarını engellediği görüşünde. Bu çerçevede Brüksel’in telkinlerinden birini de Yüksek Öğretim Kurumu’nun koordinasyon rolünün gözden geçirilmesi oluşturuyor. Avrupa Birliği, mesleki becerinin artırılmasına da önem veriyor. Bu çerçevede mesleki eğitimin güçlendirilmesi, bu alanda gerekli reformların yapılması ve bu alana yönelik yatırımların artırılması Avrupa Birliği’nin beklentilerini oluşturuyor.
Türkiye’nin özellikle eğitim alanında bir standart sorunu yaşadığı göz önünde bulundurulduğunda bu alandaki müktesebata uyumun en önemli etkisinin eğitimdeki kalitenin yükseltilmesi olacağı söylenebilir. Müzakere süreci Türkiye’yi eğitim alanında önemli iyileştirmeler yapmaya itecek.
Kültür alanında Birlik müktesebatına uyum sürecinde, kültürel faaliyetlerdeki Avrupa Birliği boyutu eskisine oranla artış gösterecek. Bu alandaki Birlik programlarından içinde Avrupa Birliği boyutu olan sanatsal ve kültürel proje ve faaliyetlere fon aktarılacak.
Türkiye, “Bilim ve Araştırma” başlığıyla ilgili tarama toplantısında olduğu gibi “Eğitim ve Kültür” başlığına ilişkin tanıtıcı tarama toplantısına da oldukça kalabalık bir ekiple katılıyor. Toplantıya Türkiye’den katılacak olan yetkililerin sayısı 38 olarak belirlendi. Eğitim ve Kültür başlığında ayrıntılı tarama ise 16 Kasım’da gerçekleştirilecek.