Erişilebilirlik

Kasırgalar Nasıl Oluşuyor?


Amerika’nın güneyini etkileyen Katrina ve Rita kasırgalarıyla ilgili haberler dünyanın dört bir tarafında bültenlerin ilk sıralarında yer aldı gazetelere manşet oldular... Adına kasırga denen ve güçlü rüzgarları beraberinde taşıyan bu büyük hava olayları nasıl oluşuyor?

Kasırgaların oluşabilmesi için birçok farklı koşulun bir araya gelmesi gerekiyor. Örneğin kasırgalar her zaman tropik iklim kuşağının geçtiği okyanuslarda meydana geliyor.

Merkezi Miami’de bulunan Ulusal Kasırga Merkezi’nde meteoroloji uzmanı olarak görev yapan Chris Landsea açıklıyor: “Kasırgaları ısıyla çalışan bir makineye benzetebiliriz... Kasırgalar oluşurken tropik sıcak havayı alıp küçük bir bölgeye sıkıştırır... Bu sırada yağmur ve şimşekler oluşur... Yağmur havayı daha da ısıtır ve basıncı azaltır... Rüzgar bu alçak hava basıncının yarattığı boşluğu doldurur. Genellikle deniz suyu sıcak ve hava ona göre daha soğuksa kasırgalar daha güçlü bir şekilde oluşur...”

Landsea, kasırgaların aslında birçok küçük fırtınadan meydana geldiğini belirtiyor

Lansea şöyle konuştu: “Bu küçük fırtınaların hepsi bir arada daire şeklinde hareket ediyor. Kasırga gücünü arttırdıkça ortasında bizim kasırganın gözü dediğimiz bir boşluk oluşuyor. Bu noktada yağmur ve rüzgarın şiddeti en üst düzeye ulaşıyor.”

Meteoroloji uzmanları kasırgalarının gücünü bir ila beş arasında bir skalada sıralıyor. Bir dereceli olanlar zayıf; beş dereceli olanlar güçlü oluyor. Amerika’da şimdiye kadar beşinci dereceden yalnızca üç kasırga kayda geçirilmiş.

Chris Landsea, son yıllarda gücünü arttırma eğilimindeki kasırgalara küresel ısınmanın bir katkısı olup olmadığını araştırıyor. Landsea, Katrina ve Rita gibi kasırgaların Atlas Okyanusunda 25 yada 40 yılda bir oluşmasının beklendiğini söylüyor. 1970 ila 1990 yılları arasındaki kasırgaların çoğu zayıftı ve büyük hasara neden olmadılar. Ancak 1990 yılından bu yana bu durum değişti. Bugün Amerika’nın güneyinde, Meksika körfezi kıyı şeridinde büyük yerleşim alanları var... Şiddetli kasırgalar deniz seviyesinin sekiz metreye kadar yükseltebiliyor ve rakımı düşük kentlerde büyük yıkıma yol açabiliyor.

XS
SM
MD
LG