Erişilebilirlik

Rus-Çin Tatbikatıyla İlgili Görüşler


Amerika Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Rusya ve Çin’in son günlerde yaptıkları ortak askeri tatbikattan kaygı duymadığını söyledi. İkinci haftasına giren tatbikatta, Çin’in doğusunda, Tayvan’a yakın yerlerde çıkartma senaryoları da uygulanıyor. Amerikalı savunma uzmanları ise, Savunma Bakanının açıklamaları konusunda farklı görüşler dile getiriyor.

Salı günü Pentagon’da bir basın toplantısı düzenleyen Savunma Bakanı Donald Rusmfeld, Rusya’yla Çin’in askeri alanda işbirliğini arttırmalarından hiç kaygı duymadığını belirtti:

“Fazla önemsenecek bir gelişme olarak görmüyorum. Devletler bazen ortak askeri tatbikat yaparlar. Elbette, gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Ancak, tatbikatların Tayvan’ı veya bir başkasını tehdit ettiğini düşünmüyorum.”

Rumsfeld, Amerika’nın da pek çok ülkeyle askeri tatbikat yaptığını hatırlattı,ve bunlar arasında Rusya’nın da bulunduğuna dikkat çekti. Savunma Bakanı, Rusya’yla Çin’in ortak askeri tatbikat yapmasının olağan bir gelişme olduğunu vurguladı.

Ancak, Washington’daki düşünce kuruluşlarından Amerikan Enterprise Enstitüsünde Çin uzmanı olan Daniel Blumenthal, Çin-Rus ortak askeri tatbikatının, çeşitli nedenlerden dolayı son derece önemli olduğunu düşünüyor:

“Bence bu tatbikatı önemsemeliyiz. Birkaç konu var. Öncelikle Çin’in askeri gücünün hızla arttığını unutmamalıyız. İkincisi, gittikçe güçlenen Çin, Tayvan’a karşı silah kullanma hakkını saklı tuttuğunu söylüyor. Üçüncü önemli konuysa, Çin’in, Amerikan askerlerinin Orta Asya’dan çekilmesini isteyen Moskova’ya destek vermiş olması… İşte bu nedenlerden, Rusya’yla Çin’in askeri tatbikat yapmasına önem vermemiz gerekiyor.”

Blumenthal, Çin yönetiminin, Amerika’nın Asya’daki varlığına karşılık verme konusunda kararlı olduğunu savunuyor. Amerikalı uzman, Çin’in Rusya’yla yaptığı ortak tatbikatın da bu stratejinin bir parçası olduğunu belirtiyor.

Daha liberal bir düşünce kuruluşu olan Brookings Enstitüsü uzmanlarından Michael O’Hanlon ise, Savunma Bakanı Rumsfeld’in değerlendirmelerine katılıyor:

“Bence Rumsfeld hem siyasi açıdan hem de içerik açısından haklıydı. Washington, siyasi açıdan şöyle bakıyor: ‘Bu konuda fazla heyecan yaratmayalım, çünkü Rusya’yla Çin, Amerika’nın, kendi askeri tatbikatlarını engellemeye çalıştığı sonucuna varabilir ve bu da tatbikatlara hız vermelerine neden olabilir…’ Şimdiki tatbikat kimseye zarar vermediğine göre, Amerika’nın ölçüsüz bir tepki göstermesi hata olurdu.”

O’Hanlon, işin aslına bakılacak olursa, Rusya’nın olası bir çatışmada nasıl olsa Çin’in yanında yer almayacağını söylüyor, bu yüzden de iki ülkenin ortak tatbikatından fazla kaygı duymaya gerek olmadığını düşünüyor. Ancak, Amerikalı uzman, Rusya’nın Çin’e daha fazla silah satmasının kaygı verici olduğunu vurguluyor.

Amerikan Enterprise Enstitüsünden Daniel Blumenthal ise Rus ve Çin hükümetlerinin, Bush yönetiminin politikalarına karşı görüş birliği içinde olduklarını unutmamak gerektiğini belirtiyor:

“Rusya’yla Çin, Amerika’nın demokrasiyi yayma politikasına karşı görüş birliği içinde. Bu iki ülke, Amerika’nın etki alanını genişletmesine karşı ortak tavır almış durumda.”

Rusya’yla Çin’in ortak askeri tatbikatı, geçen hafta Rusya’nın doğusunda başladı, ve bu hafta da Çin’in Büyük Okyanus kıyılarında devam ediyor. Yetkililer, Rusya’yla Çin’in kara, hava ve deniz kuvvetlerinin uluslararası terör, aşırıcılık ve ayrılıkçılığa karşı mücadelede kullanımı konusunda işbirliği yaptıklarını, bu alandaki yeteneklerini arttırmaya çalıştıklarını belirtiyor.

Tatbikatlarda senaryonun bir parçası olarak ‘ayrılıkçılık’ konusundan sözedilmesi, Çin’den tam bağımsızlık isteyen Tayvan’a bir mesaj niteliği taşıyor. Bu doğrultuda, tatbikatlarda, denizden çıkartma talimi yapılması Tayvan’ı ve bazı uzmanları kaygılandırıyor.

Donald Rumsfeld ise meseleyi böyle görmüyor. Ancak Savunma Bakanı, Pentagon’un geçen ay yayınladığı Çin raporuna da dikkat çekti. Raporda, Çin’in silahlı kuvvetlerini modernleştirdiğine, Asya’daki askeri dengeyi değiştirmekte olduğuna ve askeri kapasitesini topraklarının ötesinde de kullanılacak duruma getirmeye çalıştığı belirtiliyor.

XS
SM
MD
LG