Erişilebilirlik

ABD'nin Orijinal Haritası Kongre Kütüphanesi'nde


Amerika, bu yıl 4 Temmuz’da bağımsızlığının 240‘ıncı yılını kutladı. Ama Amerika adı, yüzyıllarca öncesine dayanıyor.

İlk kez 16‘ncı yüzyılın başında çıkarılan, üzerinde Batı yarımkürede yeni keşfedilen yerleri tanımlamak için kullanılan ‘Amerika’ adının yer aldığı orijinal harita, Amerikan Kongre Kütüphanesi’nin en değerli varlıklarından biri.

Kongre Kütüphanesi’nin kolonileşme öncesi döneme ait bölümünde sergilenen bu haritanın adı, Waldseemuller.

İçi argon gazı dolu çift kat cam fanusun içinde saklanan harita, zararlı ışık ve fotoğraf flaşından korunuyor.

Yakından görmek isteyenler, haritanın kopyasını inceleyebiliyor.

John Hessler, “Martin Waldseemuller’in 1507 yılında çıkardığı bu harita, kartografya tarihinin en önemli haritalarından biri. Kongre Kütüphanesi, Amerika’yı isimlendiren ilk harita olduğu için haritayı 2008 yılında satın aldı. Amerika’nın doğum belgesi olarak da adlandırılan harita, bu açıdan önemli” şeklinde konuşuyor. Tarihçiler, Alman kartografın yeni keşfedilen topraklara Amerika’yı ilk keşfeden Kristof Kolomb yerine kaşif Amerigo Vespucci’nin adını vermesinin nedenini tam olarak bilmiyor. Küratör John Hessler, bunu şöyle açıklıyor.

Hessler'e göre, Kristof Kolomb Amerika’yı keşfetti, Vespucci ise kendi reklamını iyi yaptı. Vespucci kendisini daha iyi pazarladı.

Vespucci, Hindistan’a uzanan yeni bir rota keşfettiğini sanan Kolomb’un tersine bu toprakların yeni bir kıta olduğunu anladı ve seyahatlerinin sık sık reklamını yaptı.

Waldseemuller, haritayı, Kristof Kolomb’un yeni kıtayı keşfinden sadece 15 yıl sonra çıkardı. O zamanlar Amerika’daki Avrupalı koloni sayısı çok azdı. Toprakların büyük kısmı keşfedilmemişti. Harita yine de yeni dünyanın taslağını çıkarması ve Amerika kıtasının doğu kıyılarının bugünkü haritalardakine çok benzemesi açısından önemli.

Martin Waldseemuller
Martin Waldseemuller

Hessler, başka belgeler ortaya çıkana kadar birçok uzmanın bazı sorulara yanıt aramaya devam edeceğini söylüyor.

Waldseemuller, kaleme aldığı bir metinde, çıkardığı haritanın net ve hatasız olduğu konusunda garanti veriyor. Metinde Latince’den tercümeyle "Yeni keşiflere aşina değilseniz, Kolomb ve Vespucci’nin keşfettiği yerleri bilmiyorsanız ve haritaya ilk kez bakıyorsanız kaygı duyabilirsiniz. Daha önce hiç tanımadığınız şeyler göreceksiniz. Ama şaşırmayın. Gelecekteki dünyamızı artık böyle göreceksiniz" ifadeleri yer alıyor.

Harita, 1901 yılında Almanya’da bir şatoda bulunmuştu. Haritanın satışı ise ancak 100 yıl sonra, bağış kampanyalarından alınan destekle yapıldı.

Kongre Kütüphanesi, 2007‘de Almanya Başbakanı Angela Merkel’in de hazır bulunduğu bir törende haritayı halka tanıttı.

Almanya’da bir şatonun tozlu dolaplarında yüzyıllar boyu unutulan bu hazine, şimdi milyonlarca ziyaretçi çekiyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG